ปั้นดินให้เป็นดาวตอนที่ 3
เรื่องรู้ทันสันดานศัพท์
ฉบับนี้จะนำเนอ….พฤติกรรมของคำศัพท์แต่ละตัวที่จำเป็นต้องเรียนเพื่อให้อ่านรู้เรื่อง และเพื่อให้เขียนได้ถูกต้อง
ทั้งนี้ในชีวิตประจำวันของเรามักพบเจอคำศัพท์ภาษาอังกฤษแปลกๆ… ปลวกๆ…. อยู่ตลอดเวลา ถ้าขณะนั้นมีพจนานุกรมอยู่ในมือ หรือสมองเราเป็นสมองกล คิด Translate ก็คงไม่มีปัญหา แต่ถ้าไม่มี และเป็นสมองกลไม่ได้หล่ะ เราจะทำอย่างไรให้เข้าใจความหมายของศัพท์คำนั้น
>>วิธียอดนิยมของทุกคนคือการเดา แต่จะเดาอย่างไรให้ถูกต้องหรือใกล้เคียงความหมายจริงมากที่สุด
หลักที่ดีในการเดาความหมายของคำศัพท์ มีอยู่ 2 ข้อ คือ
1. การเดาความหมายจากข้อความแวดล้อม
คือการเดาคำศัพท์จากความหมายโดยรวมของประโยคหรือคำที่อยู่ข้างๆ ในประโยคเดียวกับคำศัพท์ที่เราต้องการเดา ยกตัวอย่างเช่น
Elvis Presley was afraid of being assassinated, and he wore a bullet-proof vest, but he couldn’t stay away from the crowds who loved him.
จากประโยคข้างต้นแปลความหมายได้ว่า เอลวิส เพรสลีย์ กลัวถูก “ทำอะไรบางอย่าง” และเขาสวมเสื้อเกราะกันกระสุน แต่เขาไม่หลบหนีออกไปจากฝูงชนที่รักเขา ดังนั้นเราจึงพอจะคาดเดาความหมายของคำว่า “assassinate” ได้ว่า “ลอบสังหาร” เพราะเอลวิสกลัวถูกลอบสังหารจึงสวมเสื้อเกราะกันกระสุน
หรืออีกตัวอย่างหนึ่ง His sister is so indolent. She sleeps late and never does chores unless yelled at.
แปลความหมายได้ว่า น้องสาวของเขา “เป็นอะไรสักอย่าง” เธอนอนดึกและไม่ทำงานบ้าน เว้นแต่จะถูกตะโกนสั่ง ดังนั้นเราจึงคาดเดาความหมายของคำว่า “indolent” ได้ว่า “ขี้เกียจ” เพราะน้องสาวของเธอไม่ยอมทำอะไรนอกจากเอาแต่นอน นี่คือตัวอย่างของการเดาคำศัพท์จากข้อความแวดล้อม (Context clues)
2. การเดาความหมายโดยวิธีแยกรากศัพท์
คำศัพท์หนึ่งคำที่ยาวๆ อาจแยกส่วนประกอบออกได้เป็น Prefix, Root และ Suffix โดยที่ Prefix หมายถึง ส่วนที่วางอยู่หน้ารากศัพท์ (Root) แล้วทำให้ความหมายของรากศัพท์นั้นเปลี่ยนไป เช่น
“Re-” เป็น Prefix มีความหมายเท่ากับคำว่า “again” (อีกครั้ง) คำที่ใช้ Re- มีหลายคำ เช่น
Reuse หมายถึง นำกลับมาใช้อีกครั้ง (use again)
Reload หมายถึง บรรจุอีกครั้ง (load again)
Reheat หมายถึง ร้อนอีกครั้ง (heat again)
“Inter-” เป็น Prefix มีความหมายเท่ากับคำว่า “between” (ระหว่าง) คำที่ใช้ Inter- เช่น Interact หมายถึง ปฏิกริยาต่อกัน (act in between)
“En-” หรือ “Em-” ตามด้วย adj เป็น Prefix มีความหมายเท่ากับคำว่า “to make” (ทำ) คำที่ใช้ En- หรือ Em- ตามด้วย adj เช่น
Ensure หมายถึง ทำให้มั่นใจ (to make sure)
Enlarge หมายถึง ทำให้ใหญ่ (to make large)
“En-” หรือ “Em-” ตามด้วย n. หรือ v. เป็น Prefix มีความหมายเท่ากับ “to put into” หรือ “on” (วางไว้ใน) คำที่ใช้ En- หรือ Em- ตามด้วย n. หรือ v. เช่น
Endanger หมายถึง ทำให้อยู่ในอันตราย (to put into danger)
Empanel หมายถึง ทำให้ลูกขุนเข้าประจำที่ (to put in a panel)
ส่วน Root หรือรากศัพท์ คือความหมายหลักของคำศัพท์คำนั้น จึงต้องให้ความสำคัญและจำให้ได้เป็นพิเศษ ยกตัวอย่างเช่น
aqua หมายถึง น้ำ (water) เช่นคำว่า Aquarium (an artificial pond for water creatures)
fact หมายถึง ทำ (make, do) เช่นคำว่า Manufacture (to make (goods) using machinery)
ject หมายถึง ขว้าง (throw) เช่นคำว่า Trajectory (a path of something thrown in the air)
vert หมายถึง เปลี่ยน (turn, change) เช่นคำว่า Convert (to change from one form to another)
port หมายถึง แบก (carry) เช่นคำว่า Portable (that can be easily carried)
ส่วนสุดท้ายของคำเป็น Suffix ซึ่งเป็นส่วนที่บอกถึงชนิดของคำศัพท์ (Part of speech) คำนั้น ยกตัวอย่างเช่น
“Port (able)” เป็น adj. มีความหมายเท่ากับ that can be easily carried
“Port (ably)” เป็น adv. มีความหมายเท่ากับ in the way that can be easily carried
“Port (age)” เป็น n. มีความหมายเท่ากับ (cost of) carrying goods, carrying boats
“Port (ative)” เป็น adj. มีความหมายเท่ากับ of carrying, able to be carried
ดังนั้นหากเราไม่รู้ความหมายของคำศัพท์ทั้ง แต่เรารู้ความหมายของ Prefix หรือ Root ของศัพท์คำนั้น เราก็พอจะคาดเดาความหมายของศัพท์คำนั้นได้อย่างใกล้เคียงทีสุด
นี่คือหลักในการเดาความหมายของคำศัพท์ที่ควรนำไปปฏิบัติกัน ดีกว่าปล่อยให้เกิดการเดาความหมายแบบมั่วๆ ไม่มีหลักการ ซึ่งอาจทำให้เราเข้าใจความหมายผิดไปทั้งประโยคเลยก็เป็นได้
E-ดิท by ครูเหม๋ย
